VARKEN

Vaccinatie tegen vlekziekte kan gebeuren vanaf 12 weken leeftijd gevolgd door een boostervaccinatie 3-4 weken later. Daarna is er een halfjaarlijkse herhaling nodig. Dit is de enige enting die bij hobbyvarkens standaard dient aangeraden te worden.

Vaccinatie tegen hondsdolheid is aan te raden in risicogebieden, in België is dit dus niet meteen meer nodig.

Vaccinatie tegen Escherichia coli, Clostridium en parvovirus is aan te raden bij mensen die professioneel kweken met hun varkens.

Er zijn verschillende mogelijkheden om varkens te ontwormen. Dit kan met het mengen van antiparasitair poeder via de voeding, maar dit moet dan wel gedurende 7 dagen gebeuren. Een injectie met een antiparasitair product in de spieren is ook mogelijk en is éénmalig. Bij hobbyvarkentjes is een ideaal schema om 2x/jaar te ontwormen. Nog beter is natuurlijk om een mestonderzoek uit te voeren. Daarnaast is het ook belangrijk om de leefomgeving van het varken zo proper mogelijk te houden. Onder andere het regelmatig weghalen van de mest en de stalbedding droog houden en regelmatig vers instrooien is hierbij belangrijk.

Bij varkens die voldoende beweging krijgen op een harde ondergrond zullen de hoeven op normale wijze slijten. Meestal is echter een jaarlijkse verzorging van de hoeven geen overbodige luxe. Dit doen we met een speciale hoefschaar. Zeker bij dit type van verzorging is het heel handig om uw varkentje te laten wennen aan manipulaties van de pootjes en de hoeven. Indien uw varkentje deze manipulaties niet zonder stress toelaat, is een narcose noodzakelijk.

Wat is castratie?

Een castratie is een chirurgische ingreep waarbij de testikels worden verwijderd. Dit doen wij onder volledige narcose en kan bij u thuis gebeuren.

Waarom castreren?

Beren worden vooral gecastreerd om het typische berengedrag te voorkomen. Dit gedrag wordt veroorzaakt door het mannelijk geslachtshormoon testosteron, dat geproduceerd wordt in de testikels. Seksuele volwassenheid kan bereikt worden vanaf 3 maanden leeftijd, dus dit is belangrijk om in het achterhoofd te houden om een eventuele castratie van mannelijke dieren vóór deze leeftijd uit te voeren om ongewenste nestjes te voorkomen bij het houden van dieren van een verschillend geslacht.

Wat kost een castratie?

Dit is afhankelijk van de grootte van varken en start vanaf 75 euro voor een kleine big.

Voorbereiding van de operatie

Voor de operatie wordt er eerst een algemeen onderzoek gedaan. Indien er afwijkingen worden gevonden (koorts, diarree,…), wordt er aangeraden om de castratie uit te stellen totdat het dier volledig genezen is. Daarnaast wordt er ook gecontroleerd of beide testikels zijn afgedaald. Het slechts aan 1 kant afgedaald zijn van een teelbal komt vrij vaak voor bij minivarkens.

Enkele voorbereidingen die u zelf doet voor wij aankomen:

• Uw varkentje apart houden op een propere plaats met voldoende lichtinval (stal met voldoende licht, proper stuk gras bij goed weer, …) waar uw dier kan geopereerd worden
• Enkele dekens of handdoeken die vuil mogen worden
• 2 emmers met lauw water
• 1 emmer die als afvalbakje kan dienen

Hoe verloopt een castratie?

In de spier wordt een product geïnjecteerd dat het varken onder volledige narcose brengt. De operatie gebeurt dus al liggend. Hierdoor kan er veel hygiënischer gewerkt worden. De plaats van de operatie wordt gewassen met een ontsmettende zeep, er wordt lokale verdoving aangebracht en daarna wordt nog eens gewassen met een ontsmettende zeep. Hierna wordt een steriele doek aangebracht en dan kan de operatie beginnen. Eerst wordt er een snede gemaakt in de huid voor het scrotum. Door deze snede kunnen de testikels makkelijk één voor één naar buiten geduwd worden. Het onderhuidse bindweefsel wordt los gemaakt van de tunica vaginalis en weg geduwd. Op de zaadstreng wordt een hechting gezet. De testikels worden afgesneden onder de hechting. De tunica wordt dichtgehecht en daarna wordt de huidwonde intradermaal gehecht, dit betekent dat er geen draadjes zichtbaar zijn aan de buitenkant. Ook wordt er nog een antibioticum spray aangebracht.

Nazorg thuis

Een rustige plek zonder andere dieren in een propere stal of stukje weide is ideaal. Uw varken zal nog een paar uur rustig slapen. Dit is geen probleem mits de omgeving warm genoeg is. Let wel op dat er niks staat of ligt waar uw dier zich kan tegen bezeren, want de eerste stapjes die uw dier zet zullen wat waggelend zijn. Ook de eerste uren na de operatie mag hij niks eten. Dus hooi of krachtvoer moeten verwijderd worden indien het dier op stal staat. Onmiddellijk na de operatie krijgt uw dier een langwerkend antibioticum en een pijnstiller. Verdere nabehandeling is normaal niet nodig, tenzij u zou merken dat er de dag(en) nadien zwelling, pijn of koorts optreedt. Dan dient u meteen te bellen.  Lichte beweging de eerste dagen is ideaal, om zwelling te voorkomen. De eerste dagen controleert u ook best de wonde.

Schurft

Sarcoptes scabiei var. suis is een mijt die aanleiding geeft tot jeuk, een schilferige en droge huid en haarverlies. Het gevolg hiervan is een varken dat zich constant loopt te schuren, waardoor vaak nog meer beschadiging van de huid veroorzaakt wordt. De behandeling gebeurt met een injectie met een anti-parasitair product die minstens 1x moet herhaald worden na een tweetal weken.

Luizen

Hematopinus suis is een parasiet die aanleiding geeft tot jeuk. Het gevolg hiervan is een varken dat zich constant loopt te schuren, waardoor vaak nog meer beschadiging van de huid veroorzaakt wordt. In erge gevallen kan ook anemie optreden doordat deze luizen zich voeden met bloed. Luizen kunnen ook ziektes overbrengen zoals vlekziekte en pokken.

Teken

Deze zijn net zoals bij andere dieren vooral gevaarlijk omdat ze verschillende andere ziektes kunnen overbrengen, o.a. Afrikaanse varkenspest.

Zonnebrand

Vooral varkens met een lichte huidskleur zijn hier gevoelig aan bij sterke zon. UV-licht kan droogheid, schilfering en zelfs necrose van de huid geven. Spiertrillingen en uitingen van pijn kunnen het gevolg zijn. Preventief kan zonnelotion gesmeerd worden en nog belangrijker is het voorzien van voldoende schaduw en ‘baadplaatsjes’. Varkens die de mogelijkheid hebben om modderbaden te nemen genieten hiervan, en het helpt hen om koel te blijven en voorkomt zonnebrand.

Dippity pig syndrome

Het Dippity Pig Syndrome is een vrij onbekend ziektebeeld dat voorkomt bij jonge Vietnamese hangbuikzwijntjes. Het wordt gekenmerkt door dwarse huidletsels op de rug en verlammingsverschijnselen op de achterpootjes. Het is zeer pijnlijk voor het varken. Deze aandoening komt heel snel op maar geneest ook spontaan. Er is helaas weinig tot niks bekend over de oorzaak. De behandeling moet vooral gericht zijn om het comfort van het varken te verhogen met behulp van pijnstilling.

Blown coat syndrome

Deze aandoening geeft alopecie tot volledige kaalheid gedurende een paar weken. Meestal na een zwangerschap of na een ziekteperiode. Het geneest meestal spontaan en een behandeling dient niet ingezet te worden.

Tekort aan vetzuren

Een schilferige huid kan komen door een tekort aan essentiële vetzuren en kan verholpen worden door het geven van supplementen en eventueel wassen met speciale shampoos. Vraag er gerust naar in onze praktijk.

Staphylococcus hyicus

Deze bacterie veroorzaakt een exsudatieve ontsteking van de opperhuid, waardoor de huid vaak een vettig uitzicht krijgt. Behandeling is meestal nodig met antibiotica bevattende zalfjes en/of antibiotica via injectie/per os.

Atrofische rhinitis en longontsteking of pneumonie zijn 2 gekende aandoeningen van de luchtwegen bij het varken. Mogelijke symptomen zijn niezen, hoesten, witte neusvloei, neusbloedingen en/of duidelijke adembewegingen zichtbaar in de flanken. Risicofactoren voor het ontstaan van deze aandoeningen zijn stress, een vochtige en/of slecht geventileerde stal, veel stof in de stal of extreme weerswisselingen. Normaal is vaccinatie enkel aangewezen bij industrieel gehouden varkens.

Enteritis

Vooral bij biggen kan diarree snel fataal verlopen omdat deze jonge dieren snel kunnen uitdrogen. Stress, een plotse omschakeling in type voedsel, inname van bedorven voedsel, … kunnen allemaal leiden tot diarree. Naast deze niet-besmettelijke oorzaken zijn er ook tal van besmettelijke oorzaken die diarree kunnen geven (Escherichia coli, Clostridium perfringens type A en C, Salmonella sp., Brachyspira sp. en Lawsonia sp.

Endoparasieten

In ernstige gevallen kan een besmetting met endoparasieten aanleiding geven tot braken, diarree, bloedarmoede, hoest, vermageren en een opgezette buik. In het ideale geval gebeurt er regelmatig een mestonderzoek om te kijken of er geen besmettingen zijn met maagdarmparasieten.